Klasa VIII
Temat: Komunikacja interpersonalna w trosce o zdrowie cz.2
Najczęstsze zakłócenia w komunikacji:
- nieodpowiednia odległość
- nieodpowiedni dobór słów
- brak szacunku i zaufania
- niejasne intencje rozmówcy
- nieumiejętność zbudowania atrakcyjnego komunikatu
- rozbieżność przekazu werbalnego i niewerbalnego
Bariery komunikacyjne i sposoby radzenia sobie z nimi:
Ocenianie, krytykowanie – Jeśli już musisz wyrazić swoja opinię, oceń zachowanie rozmówcy, a nie jego samego
Natrętne doradzanie , pouczanie np. Powinieneś teraz, zrób – Jeśli chcesz komuś doradzić zapytaj najpierw, czy chce twojej rady.
Wypytywanie np. Co się stało, co on powiedział – Zadawaj tylko te pytania, które pomogą ci lepiej zrozumieć osobę z którą rozmawiasz, a nie będą wyłącznie zaspokajać twoja ciekawość.
Filozofowanie np. No wiesz, życie już takie jest – Ponieważ życie każdego z nas jest inne, wypowiadanie bardzo ogólnych stwierdzeń na temat świata i ludzi może kogoś zranić, spowoduje, że poczuje się niezrozumiany.
Bagatelizowanie np. No co ty, nic się nie stało – Jeśli zbagatelizujesz problem, rozmówca poczuje się zlekceważony. Zamiast tego możesz opisać to, co zauważasz „ Widzę, że bardzo cię to zdenerwowało”
Pocieszanie np. Nie martw się nic się nie stało – Bardzo często pocieszanie kogoś, nie pozwala mu przeżyć emocji, których doświadcza. Jeśli nie wiemy, jak się zachować, zapytajmy, czego nasz rozmówca potrzebuje od nas w danym momencie.
Człowiek, oprócz umiejętności zawodowych, powinien rozwijać także umiejętności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Chodzi o różne umiejętności psychospołeczne:
- skuteczne porozumiewanie się oznacza, że potrafimy wyrażać siebie zarówno w sposób werbalny jak i niewerbalny. Jesteśmy zdolni do prezentowania naszych opinii, życzeń, potrzeb, jak również potrafimy prosić o radę i pomoc.
- miejętności interpersonalne pozwalają zachować dobre relacje z innymi ludźmi. Oznacza to, że jesteśmy zdolni do nawiązywania, utrzymywania odpowiednich kontaktów i relacji.
- umiejętność rozwiązywania problemów pomaga w pokonywaniu przeszkód życiowych
- umiejętność podejmowania decyzji pozwala działać konstruktywnie przy braniu pod uwagę różnych możliwości wyboru i czynników towarzyszących
- empatia ułatwia rozpoznawanie emocji i uczyć innych, co sprzyja zachowaniu dobrych relacji w grupie
Temat: Komunikacja interpersonalna. Porozumiewanie się jest jedną z pierwszych czynności jakich uczymy się w swoim życiu. Komunikować można się na wiele sposobów, zarówno werbalnie za pomocą słów jak i niewerbalnie za pomocą tekstu, obrazków, dźwięków,gestów czy mimiki. Przy pomocy różnych kanałów komunikacji ludzie przekazują sobie własne myśli, poglądy, uczucia, pytania. Zazwyczaj komunikacja słowna (werbalna) jest wspierana przez elementy komunikacji niewerbalnej. Komunikacja niewerbalna to sposób wyrażania siebie poprzez: - otoczenie w którym pracujemy i mieszkamy - wygląd ( twarz, włosy, ubrania, męskość, kobiecość) - zachowanie (siedzenie, stanie, sposób chodzenia) - ton głosu i gesty (wzdychanie, marszczenie brwi, płacz, uśmiechanie się) - odległość w jakiej od kogoś stoimy.
W zależności od sytuacji ludzie komunikują się w różny sposób nawet poprzez ciszę. Procentowy udział zmysłów w odbieraniu informacji przedstawia się następująco: - wzrok 83% - słuch 11% - węch 3,5% - dotyk 1,5% - smak 1%
Sztuka komunikacji z otoczeniem wymaga regularnej pracy. Aby poprawić komunikację interpersonalną należy pamiętać o przestrzeganiu następujących zasad: - Aktywne słuchanie – rozmówcy należy okazać zainteresowanie oraz gotowość odbioru przekazanej informacji. Można to osiągnąć na przykład poprzez kontakt wzrokowy, zadawanie pytań, wtrącenia. - Pokonywanie bariery komunikacyjnej – jeżeli komunikat jest trudny i odbiorca może mieć kłopot z jego zrozumieniem, należy mówić krótkimi zdaniami i używać prostych słów. - Trzymanie się tematu i pamiętanie o celu komunikacji – przekazywany komunikat nie może być chaotyczny. - Odpowiedzialność za komunikat – nadawca musi odpowiadać za swoje słowa. - Dopasowanie do rozmówcy – należy dostosować się do poziomu rozmówcy, inaczej rozmawiamy z małym dzieckiem, inaczej z rówieśnikiem czy osobą dorosłą.
Ważnym elementem komunikacji niewerbalnej informującym o relacji między rozmówcami jest odległość jaka ich dzieli. Im większą sympatią darzymy rozmówcę, tym bardziej skracamy nasz dystans podczas komunikacji. Każdy z nas ma przestrzeń, do której wpuszczamy tylko naprawdę bliskie osoby: - strefa intymna od 0 cm do 45 cm - strefa osobista od 0,5 metra do 1,2 metra to dystans, który utrzymujemy wobec osób znanych i lubianych - strefa społeczna od 1,2 do 3,6 metra jest zarezerwowana dla relacji z osobami nieznanymi - strefa publiczna, którą wykorzystujemy podczas wystąpień przed większą liczbą odbiorców np. apel porządkowy. |
Link do lekcji
Link do filmu „7 minut z życia nastolatki”. Na filmie młoda dziewczyna opowiada z jakimi problemami borykają się współcześni nastolatko wie. Jak sobie z nimi radzić i jak może skończyć się bagatelizowanie problemów. Warto obejrzeć – POLECAM
https://www.youtube.com/watch?v=qbMm_swgaTU
Temat: Choroby cywilizacyjne
Choroby cywilizacyjne – powszechnie występujące choroby, wywołane lub rozprzestrzeniające się na skutek cywilizacyjnego rozwoju ludzkości.
Główne przyczyny chorób cywilizacyjnych:
- nieodpowiednie odżywianie – dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i cukry
- siedzący tryb życia i coraz mniejsza aktywność fizyczna
- stosowanie różnego rodzaju używek
- postępujące uprzemysłowienie i urbanizacja – degradacja środowiska naturalnego
- stresujący i niehigieniczny tryb życia
Choroby cywilizacyjne są odpowiedzialne za znaczące pogorszenie się jakości życia i skrócenie jego długości. Bardzo szybko się rozprzestrzeniają i rozwijają.
Choroby cywilizacyjne dzielimy na :
1)Choroby somatyczne:
-choroby układu krążenia
- nowotwory
-alergie
- choroby zakaźne np. AIDS
- otyłość
- cukrzyca
2) Problemy zdrowia psychicznego:
-choroby psychiczne – depresja, zaburzenia lękowe, anoreksja
- uzależnienia od substancji psychoaktywnych
- pracoholizm, hazard, uzależnienie od internetu
Czynniki zapobiegające chorobom cywilizacyjnym:
- uprawianie sportu
- aktywny wypoczynek
- rekreacja
- ekologiczna żywność
- profilaktyczne badania i systematyczna kontrola lekarska
ŚMIECH to jeden z najprostszych i najbardziej skutecznych sposobów radzenia sobie ze stresem. Dlatego warto się często śmiać i mieć pewien dystans do samego siebie i otaczającego nas świata.
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube EDB- Choroby cywilizacyjne
Podgląd filmu YouTube 7 minut z życia nastolatki (depresja, uzależnienia, docenianie siebie...)
Link do lekcji
Temat : Zasady zdrowego stylu życia.
Zdrowie jest jedną z najważniejszych wartości w życiu człowieka, dlatego należy o nie dbać nawet wtedy, gdy cieszymy się jego pełnią .
Nasze zdrowie rozpatrujemy w czterech wymiarach:
1) zdrowie fizyczne – prawidłowe funkcjonowanie wszystkich układów i narządów
2) zdrowie psychiczne – umysłowe (umiejętność logicznego myślenia) i emocjonalne (zdolność do wyrażania uczuć)
3) zdrowie społeczne – zdolność do utrzymywania właściwych relacji
4) zdrowie duchowe – stan wewnętrznej równowagi
Czynniki warunkujące zdrowie:
1) styl życia – praca, relaks, sen, nawyki żywieniowe, zachowania seksualne
2) środowisko fizyczne i społeczne – Środowisko nauki i pracy
3) czynniki genetyczne – wiek, płeć, cechy wrodzone
4) opieka zdrowotna – dostępność do świadczeń medycznych
Zachowania prozdrowotne:
1) racjonalne żywienie
2) aktywność fizyczna
3) sen
4) kontrola własnego zdrowia
5) dbanie o ciało i otoczenie
6) bezpieczne zachowania w życiu codziennym
7) radzenie sobie ze stresem
Zachowania ryzykowne:
1) picie alkoholu
2) palenie papierosów
3) używanie środków psychotropowych
4) ryzykowne zachowania seksualne
5) nieodpowiedzialne zachowania w życiu codziennym
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube EDB - Zasady zdrowego stylu życia.
Temat: Inne groźne przypadki – porażenie prądem, utonięcia, zatrucia.
Link do omówionej lekcji.
1) Porażenie prądem
Objawy porażenia prądem:
- zawroty głowy
- skurcz mięśni uniemożliwiający samodzielne uwolnienie się od źródła prądu
- rany oparzeniowe
- utrata przytomności
- zaburzenia pracy serca
- NZK
Pierwsza pomoc osobie porażonej prądem:
- wezwij pogotowie
- oceń miejsce zdarzenia pod kątem bezpieczeństwa
- odizoluj poszkodowanego od źródła prądu
- przytomnego ułóż za wznak z lekko ugiętymi kolanami, nieprzytomnego w pozycji bocznej bezpiecznej
- zapewnij komfort termiczny
- opatrz rany oparzeniowe
2) Pomoc osobie tonącej
Ratujący powinien wyciągnąć poszkodowanego na brzeg przy minimalnym zagrożeniu własnego życia.
Pierwsza pomoc:
- podnieś alarm, wezwij pomoc
- holuj tonącego do brzegu z głową powyżej powierzchni wody podając mu koło ratunkowe, linę, pływak lub kij.
- na brzegu ułóż go na plecach i jeśli trzeba rozpocznij RKO od 5 wdechów ratowniczych
Tonący pod lodem
W chwili załamania się lodu należy położyć się na jego powierzchni twarzą do tafli z rozstawionymi szeroko ramionami i nogami. W takiej pozycji trzeba próbować doczołgać się do brzegu.
Pierwsza pomoc polega na niezwłocznym wezwaniu pogotowia, zdjęciu mokrej odzieży i szczelnym okryciu poszkodowanego oraz podaniu mu ( jeśli jest przytomny) ciepłej słodkiej herbaty. W przypadku zatrzymania krążenia przystępujemy do RKO.
3) Zatrucia
Zatrucie to reakcja na wprowadzenie lub przedostanie się do organizmu trucizny powodująca zaburzenie jego funkcjonowania.
„Wszystko jest trucizną i nic ją nie jest, bo to dawka czyni truciznę” Paracelsus
Objawy zatrucia zależą głównie od rodzaju trucizny i przyjętej dawki
Ogólne zasady dotyczące pierwszej pomocy w przypadku zatrucia:
- wezwij pomoc
- zadbaj o własne bezpieczeństwo
- przerwij wchłanianie trucizny
- sprawdź czy zatruty jest przytomny i czy oddycha
- spróbuj zidentyfikować truciznę
- dalsze działania pozostaw lekarzowi
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube EDB - Porażenie prądem, utonięcia, zatrucia
EDB - Porażenie prądem, utonięcia, zatrucia
Na początek obejrzyjcie krótki film, w którym dowiecie się jak będzie wyglądał zbliżający się sprawdzian z 3 rozdziału.
W kolejnym filmie dowiecie się jak pomóc osobie, która zadławiła się, przechodzi zawał serca, udar mózgu lub napad padaczkowy. Przepiszcie lub wklejcie przygotowaną poniżej notatkę do zeszytu.
Temat: Inne groźne przypadki – Zadławienie, zawał serca, udar mózgu, napad padaczkowy.
1) Zadławienie – niedrożność dróg oddechowych spowodowana ciałem obcym.
Jeżeli poszkodowany ma objawy łagodnej niedrożności dróg oddechowych zachęcaj go do kaszlu, obserwuj i nie podejmuj żadnych działań
W przypadku ciężkiej niedrożności ułóż jedną dłoń na klatce piersiowej, pochyl go do przodu, nadgarstkiem drugiej ręki wykonaj 5 silnych uderzeń w okolice międzyłopatkową. Po każdym uderzeniu sprawdź jego skuteczność.
Jeżeli uderzenia nie pomogą zastosuj rękoczyn Heimlicha:
- stań za poszkodowanym
- pochyl go do przodu
- rękę zaciśniętą w pięść umieść pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym mostka
- drugą ręką złap za zaciśniętą pięść i silnie pociągnij 5 razy do wewnątrz i ku górze.
2) Zawał serca – całkowite zamknięcie tętnicy wieńcowej doprowadzającej krew do serca prowadzące do obumarcia części serca.
Objawy zawału serca :
- ucisk, ból w klatce piersiowej promieniujący do lewego ramienia lub szyi
- uczycie lęku, strachu przed śmiercią
- duszności
- intensywne pocenie się
- płytki oddech
Podczas zawału wezwij pogotowie, ułóż chorego w wygodnej pozycji z dostępem do dużej ilości powietrza (tlenu). Zapewnij mu komfort psychiczny do momentu przyjazdu pogotowia. Jeżeli straci przytomność i jego serce stanie rozpocznij RKO.
3) Udar mózgu – dysfunkcja tkanki mózgowej wywołana nagłym przerwaniem dopływu krwi tętniczej (udar niedokrwienny) lub wylewem krwi do struktur mózgowia (udar krwotoczny)
Objawy udaru :
- silny ból głowy
- niewyraźna mowa
- niedowład jednej połowy ciała
- zawroty głowy
- opadanie kącika ust
Pierwsza pomoc podczas udaru:
- wezwij pogotowie
- ułóż poszkodowanego w komfortowej pozycji z tułowiem lekko uniesionym
- nie podawaj nic do picia i jedzenia
- po stracie przytomności ułóż poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej
4) Napad padaczkowy zwany epilepsją
Czasami epilepsja przybiera formę krótkotrwałej utraty świadomości. U innych osób występują tzw. duże uogólnione napady podczas których chory traci przytomność, upada i dostaje drgawek.
Pierwsza pomoc:
- zachowaj spokój większość napadów samoistnie ustaje po około 2-3 minutach
- zminimalizuj upadek chorego
- zdejmij okulary
- chroń głowę chorego klękając za nim i podtrzymując ją rękoma lub pomiędzy kolanami
- w przypadku wymiotów ułóż go na boku
Nigdy nie powstrzymuj drgawek na siłę, nie wkładaj nic do ust chorego, nie cuć go
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube EDB omówienie zasad sprawdzianu
EDB omówienie zasad sprawdzianu
Podgląd filmu YouTube EDB - Inne groźne przypadki
![]() |
OdpowiedzPrzekaż dalej |
Po obejrzeniu lekcji wklejcie lub przepiszcie notatkę do zeszytu a następnie rozwiążcie krótki test na ocenę (link do testu znajduje się na dole). Do rozwiązania testu potrzebne informacje z filmu i notatki (czas na rozwiązanie testu 30 minut, test dostępny wyłącznie w dniu 20.04.2020 poniedziałek).
Link do filmu, w którym znajduje się omówienie lekcji.
Temat : Oparzenia i odmrożenia.
Oparzenie – uszkodzenie skóry lub głębiej położonych narządów powstałe w wyniku działania czynnika uszkadzającego.
Czynniki oparzeniowe:
– termiczne ( ogień, gorące płyny, para wodna)
– chemiczne ( kwasy i zasady)
– elektryczne ( instalacja elektryczna, piorun)
– radiacyjne (RTG)
– słoneczne
Stopnie oparzenia zależą od głębokości uszkodzonej skóry oraz rozległości oparzenia. Wyróżniamy oparzenia :
I stopnia – zaczerwienienie i ból
II stopnia – obrzęk, zaczerwienienie z białymi plamami i pęcherzami
III stopnia – zanik czucia i reakcji na ból, skóra blednie
IV stopnia – zwęglenie fragmentu ciała
Oparzenia powyżej I stopnia lub o rozległości przekraczającej 1% powierzchni ciała (większe od dłoni ) należy skonsultować z lekarzem
Pierwsza pomoc w przypadku oparzeń:
1) Sprawdź czy jest bezpiecznie
2) Przerwij działanie czynnika powodującego oparzenie
3) Zdejmij biżuterie i uciskające części ubrania (nie odrywaj przyklejonych fragmentów ubrania)
4) Przystąp do schładzania polewając wodą
5) Wezwij pomoc lub udaj się do lekarza
Udar cieplny – aktywność w zbyt ciepłym ubraniu lub przebywanie w gorącym pomieszczeniu
Udar słoneczny – przegrzanie organizmu przez długie działanie promieni słonecznych
Odmrożenie – miejscowe uszkodzenie skóry lub głębiej położonych narządów w wyniku działania niskiej temperatury.
Pierwsza pomoc w przypadku odmrożeń polega na ogrzewaniu biernym i czynnym (wewnętrznym i zewnętrznym).
Ogrzewanie bierne – wejście do ciepłego pomieszczenia
Ogrzewanie czynne wewnętrzne – podawanie ciepłych płynów
Ogrzewanie czynne zewnętrzne – dostarczanie ciepła przez skórę np. w letniej wodzie (rozpoczynamy od temperatury ok. 12 stopni Celsjusza stopniowo dolewając ciepłej wody finalnie do ok. 40 stopni Celsjusza)
Pierwsza pomoc w przypadku odmrożeń :
1) Zapewnij poszkodowanemu ciepłe otoczenie
2) Ogrzej poszkodowanego od środka podając ciepłe słodkie napoje oraz z zewnątrz okrywając kocem
3) Na odmrożenia załóż luźny, jałowy opatrunek
4) Skontaktuj się z lekarzem ( w sytuacji odmrożenia powyżej II stopnia zrób to obowiązkowo)
Hipotermia – wychłodzenie organizmu spowodowane działaniem niskiej temperatury przez dłuższy czas.
Link do obowiązkowego testu
https://www.testportal.pl/test.html?t=vhZvKezbVdHC
Obszar załączników
Omówienie kolejnej lekcji Edukacji dla Bezpieczeństwa znajduje się w linku do filmu. Po obejrzeniu wydrukujcie i wklejcie do zeszytów notatkę, która znajduje się poniżej. Jeżeli ktoś z Was nie posiada drukarki proszę aby przepisał notatkę do zeszytu.
Temat: Złamania, zwichnięcia i skręcenia.
Złamanie- przerwanie ciągłości tkanki kostnej
Zwichnięcie – trwałe przemieszczenie powierzchni stawowych wewnątrz stawu
Skręcenie- uraz więzadeł stawu spowodowany ruchem przekraczającym fizjologiczny zakres w danym stawie
Objawy towarzyszące :
– ból
– obrzęk
– zasinienie
– zniekształcenie kończyny
– ograniczenie ruchomości
Pomoc przy urazach kostno stawowych.
Należy unieruchomić kończynę w możliwie komfortowy i stabilny sposób . Robimy to w pozycji najwygodniejszej dla poszkodowanego:
- W przypadku uszkodzenia kości unieruchamiamy uszkodzoną kość z dwoma sąsiednimi stawami.
- W przypadku uszkodzenia stawu unieruchamiamy staw z dwiema sąsiednimi kośćmi.
Do unieruchomienia możemy użyć wielu rzeczy, którymi dysponujemy na co dzień np. deska, kij, koc, koszulka.
Przy urazach kręgosłupa należy bezwzględnie unieruchomić głowę i czekać na przyjazd karetki pogotowia.
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube EDB- złamania, zwichnięcia, skręcenia
EDB- złamania, zwichnięcia, skręcenia
Omówienie kolejnej lekcji Edukacji dla Bezpieczeństwa znajduje się w linku do filmu. Proszę kto z Was ma możliwość niech obejrzy film do końca, trwa około 12 minut. Po obejrzeniu wydrukujcie i wklejcie do zeszytów z EDB notatkę, która znajduje się poniżej. Jeżeli ktoś z Was nie posiada drukarki proszę aby przepisał notatkę do zeszytu
Temat: Tamowanie krwotoków.
Krwawienie - uszkodzenie drobnego naczynia żylnego
Krwotok – uszkodzenie naczynia tętniczego lub dużego naczynia żylnego
Rodzaj krwotoku rozpoznajemy po ilości krwi wypływającej z rany, sposobie wypływania oraz kolorze krwi.
Krwotok tętniczy – charakteryzuje się pulsującym w rytm pracy serca wypływaniem krwi jasnoczerwonej (bogatej w tlen)
Krwotok żylny – krew wypływa jednostajnym strumieniem z całej powierzchni rany i ma kolor ciemnoczerwony.
Postępowanie przy zranieniach :
Płytkie rany, urazy termiczne i urazy głowy zabezpieczamy opatrunkiem osłaniającym
1)Załóż rękawiczki ochronne
2)Przemyj ranę wodą z mydłem
3)Przyłóż w miejsce rany jałową gazę
4) Umocuj gazę plastrem lub bandażem
Opatrunek uciskowy służy do tamowania krwotoków 1)Załóż rękawiczki ochronne 2) Przyłóż na ranę jałową gazę 3) W miejscu zranienia przyłóż wałek ze zwiniętego bandaża lub inny przedmiot |
4) Zabandażuj dokładnie miejsce zranienia ( jeżeli rana przecieka krwią dołóż kolejną warstwę )
Obfite krwawienie może spowodować wstrząs krwotoczny wynikający z niedotlenienia organów wewnętrznych . W takiej sytuacji należy ułożyć poszkodowanego na plecach z nogami do góry i natychmiast zadzwonić po pogotowie.
W sytuacji kiedy doznacie urazu nosa w wyniku którego leci krew należy lekko pochylić głowę do przodu i podłożyć pod nos jałową gazę.
Obszar załączników
Podgląd filmu YouTube Tamowanie krwotoków